Career Guidance

Career Guidance

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी

PUBLISH DATE 15th September 2023

 आपत्कालीन परिस्थितीत लोक अडकल्यावर त्यांना त्या संकटातून बाहेर काढण्यासाठी शासन, सैन्य दल, स्वयंसेवी संस्था जीवतोड प्रयत्न करत असतात. इतरांचे संरक्षण करणे आणि त्यांचे योग्य ते पुनर्वसन करणे हा त्यामागचा मूळ हेतू असतो. त्यामुळे Disaster Management च्या क्षेत्रात कुशल मनुष्यबळाची गरज नेहमीच भासत असते. नव्या बदलांना सामोरे जात डिझास्टर मॅनेजमेंट ही शाखाही दिवसागणिक अद्ययावत होत आहे. गेल्या काही वर्षांत देशात आपत्तीजनक परिस्थितीत वाढल्याचे दिसून येत आहे. जागतिक स्तरावर देखील अशा आपत्ती उद्भवल्यास अनेक देश एकमेकांना मदतीसाठी पुढे येतात. भारत सरकारने देखील या क्षेत्राकडे विशेष लक्ष दिल्याचे दिसून येते. या क्षेत्रात कौशल्य असणाऱ्या मनुष्यबळाची वाढती गरज लक्षात घेता आगामी काळात यात करिअर करणे फायद्याचे ठरेल हे निश्चित.

आपत्ती व्यवस्थापन म्हणजे काय?

नैसर्गिक आपत्ती, मानव संसाधन, राष्ट्रीय संपत्ती आणि अर्थव्यवस्था संबंधित कोणतीही आपत्ती आल्यानंतर अथवा आपत्ती येऊ नये म्हणून केलेली कार्यवाही म्हणजे आपत्ती व्यवस्थापन. आपत्ती व्यवस्थापनामध्ये आपत्तीपूर्वी काळासंबंधी आपत्ती प्रतिबंध यंत्रणा किंवा पूर्वतयारी तसेच नियोजन, संघटन, समन्वय व कार्यप्रणाली यांची योग्य अंमलबजावणी महत्त्वाची असते.

आपत्तीचे दोन महत्त्वाचे प्रकार :

  1. मानवनिर्मित आणि निसर्गनिर्मित असे आपत्तीचे दोन प्रकार (There are two types of disasters, man-made and natural) आहेत.
  2. विशेषत: हवामानातील बदलामुळे नैसर्गिक आपत्ती आकस्मिकपणे उद्भवते. त्यामुळे अशा नैसर्गिक आपत्तीत जीवित व वित्त हानी होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
  3. आपत्ती व्यवस्थापन म्हणजे आपत्कालीन परिस्थितीतील मानवीय बाबींवर, विशेषत: तत्परता, प्रतिसाद आणि आपत्तींचा परिणाम कमी करण्यासाठी पुनर्प्राप्तीसाठी कार्य करण्यासाठी संसाधने आणि जबाबदाऱ्या व्यवस्थापित करणे आणि व्यवस्थापन करणे होय.
  4. याचाच अर्थ भूकंप, दुष्काळ, त्सुनामी आदी नैसर्गिक आपत्तीनंतर आपत्तीची तयारी करणे, समाजाची पुनर्बांधणी करणे आणि त्यास मदत करणे आदी या क्षेत्रात सरकार आणि स्वयंसेवी संस्था कार्यरत आहेत आणि या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी पुरेशी मदत पुरवीत आहेत.

या क्षेत्रात करिअर करण्यासाठी दिले जाते हे प्रशिक्षण :

1. नैसर्गिक आणीबाणीची परिस्थिती उद्भवल्यास ती कशी हाताळावी यासंबंधी प्रामुख्याने प्रशिक्षण दिले जाते.
2. आपत्कालीन परिस्थितीत निवारा व्यवस्था उभारणे, शेल्टर मॅनेजमेंट, पाण्याची व्यवस्था, अन्न सुरक्षा, प्रथमोपचार, रेस्क्यू मॅनेजमेंट, लाइव्हली रेस्क्यू, जिओ इन्फोर्मेटिक्स, रिमोट सेन्सिंग, जीआयएस प्रणाली या बाबींचा अभ्यासक्रमात समावेश असतो.
3. सध्या विविध शाळा तसेच कॉलेजमध्ये विशेष प्रशिक्षण दिले जाते. काही विषयात स्पेशलायझेशनही करता येते.

ही पात्रता आवश्यक :

  • या क्षेत्रात प्रमाणपत्र अभ्यासक्रमासाठी किमान 12वी (12th) पास असणे आवश्यक आहे. सेंटर फॉर डिझॅस्टर मॅनेजमेंट येथील अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश परीक्षा घेतली जाते आणि त्यानंतर मुलाखतीचा टप्पा पार करावा लागतो.
  • एम.ए. इन डिझॅस्टर मॅनेजमेंट, एम.एस्सी. इन डिझॅस्टर मॅनेजमेंट हा अभ्यासक्रम उपलब्ध आहे. कला शाखेतील विद्यार्थ्यांना एम.ए. सोशल वर्क, सोशल सायन्स यानंतर हा अभ्यासक्रम पूर्ण करता येतो.
  • शालेय अभ्यासक्रमात समावेश केंद्र सरकारने डिझॅस्टर मॅनेजमेंट हा विषय शाळा आणि व्यावसायिक अभ्यासक्रमात समाविष्ट केला आहे. सन २००३ मध्ये सीबीएसई अभ्यासक्रमात इयत्ता आठवीच्या पाठ्यक्रमात या विषयाचा समावेश करण्यात आला आहे.
  • शिवाय, आता उच्च शिक्षणातही या विषयाला अग्रक्रमाने प्राधान्य दिले जाते.

या शाखांमध्ये मिळेल नोकरीची संधी :

  • डिझॅस्टर मॅनेजमेंटचा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर शासकीय नोकरी करता येते. तसेच, आपत्कालीन सेवा देणाऱ्या संस्थांमध्येही तुम्हाला काम मिळते.
  • लॉ इन्फोर्समेंट, रिलीफ एजन्सीज, स्वयंसेवी संस्था, युनायटेड नेशनसारख्या आंतरराष्ट्रीय एजन्सीज, रेडक्रॉस, यूएनए प्रतिष्ठान, केमिकल, मायनिंग, पेट्रोलियम कंपन्या अशा ठिकाणी नोकरीच्या चांगल्या संधी उपलब्ध आहेत.

-----------------------------------------------------------------------------------------

VidyarthiMitra.org

Admission Guidance 2022: WhatsApp https://wa.me/917720025900

Get real-time alerts and all the news on your phone with the all-new VidyarthiMitra app. Download from Google Play

Aptitude Test | Career Counselling | Option From Filling | Admission Assistance | 

Call 77200 25900 or 77200 81400                   

11th Admissions (FYJC) & DTE Cut-off | Cutoffs 2022 |

We bring you the fastest and relevant notifications on Bank, Railways, and Govt Jobs. Stay Connected 
Join us on WhatsApp https://wa.me/917720025900

| Cutoffs & Opening Closing Ranks => CSAB 2022 | JoSSA 2022 | MHT-CET 2022 | MBA 2022 | Pharmacy 2022 | Polytechnic 2022

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Get free Educational & jobs alert on WhatsApp OR Telegram(https://t.me/VidyarthiMitra) Save this mobile number (77200 25900) on your phone as VidyarthiMitra.org and send WHATSAPP message (Your Name, City & Interest)

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
'विद्यार्थी मित्र' जॉईन करा आणि मिळवा न्यूज, नोकरी, शासकीय व निमशासकीय नोकऱ्यांच्या जाहिराती व माहिती अगदी विनामूल्य ते ही आपल्या व्हॉटस्अॅपवर किंवा* *टेलेग्राम (https://t.me/VidyarthiMitra) हा मोबाईल नं. सेव्ह करून आपले <नाव> <शहराचे नाव> <नोकरी> ७७२०० २५९०० मेसेज पाठवा.


Related News


वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
27th June 2024

JoSAA Counselling 2024

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
15th June 2024

JoSAA Counselling 2024:

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
7th June 2024

Career Opportunity

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
30th April 2024

While deciding the career

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
14th February 2024

UPSC Exam Preparation Tips

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
6th February 2024

Career In Fashion Designing

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
1st January 2024

AI Trends 2024

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
27th December 2023

MPPSC Result 2019 Out

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
25th December 2023

Skill Development Courses 2024

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
25th December 2023

UPSC Free Coaching

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
23rd December 2023

Career Tips

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
14th December 2023

Career Tips

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
8th December 2023

Career Options for Arts Stream

वाटा करिअरच्या २०२३: डिझास्टर मॅनेजमेंट क्षेत्रात करिअर संधी
28th November 2023

Career In Railways