नुकताच आपण ‘महाराष्ट्र दिन’ जोमाने साजरा केला. स्वातंत्र्यपूर्व आणि स्वातंत्र्योत्तरच्या काही काळाचा विचार केला तर लक्षात येईल की, महाराष्ट्र ही तीच भूमी आहे जिच्या सानिध्यात अनेक सामाजिक, राजकीय व शैक्षणिक गोष्टींचा भक्कम वारसा आहे.
या सगळ्यात परदेशी शिक्षणासाठी प्रोत्साहित करण्यासाठी देखील महाराष्ट्र राज्य काही मागे नाही. संपूर्ण देशातील अगदी बोटावर मोजण्याइतकी राज्ये आहेत, जी आपल्या राज्यातील प्रतिभावंत विद्यार्थ्यांना परदेश शिक्षण घेण्यासाठी शिष्यवृत्तीसाठी प्रयत्न करते.
महाराष्ट्र राज्य शासन प्रत्येक वर्षीच्या मे व जून महिन्यामध्ये परदेशी शिक्षण घेऊ इच्छिणाऱ्या प्रत्येक प्रवर्गातल्या विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्तीचे अर्ज स्वीकारते. यापैकी एक योजना राजर्षी शाहू महाराज परदेशी शिष्यवृत्ती योजना. अनुसूचित जातीच्या प्रवर्गातील मुला-मुलींना परदेशात पदव्युत्तर पदवी, पदव्युत्तर पदविका आणि संशोधनात्मक अभ्यासक्रमाचे (पीएच.डी.) विशेष अध्ययन करण्यासाठी आर्थिक मदत करणे, हे या योजनेचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे. या प्रक्रियेत आपल्यालाही सहभागी होता येईल.
या संदर्भातील अर्ज www.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळावरील रोजगार लिंकवर जाऊन डाऊनलोड करणे आवश्यक आहे. तसेच अर्ज आयुक्त, समाज कल्याण कार्यालय, पुणे येथे पाठवू शकता. अर्जासोबत आवश्यक कागदपत्रे सादर करणे अनिवार्य आहे. साधारणतः २००३ या शैक्षणिक वर्षांपासून महाराष्ट्र राज्याच्या समाज कल्याण या विभागांतर्गत अनुसूचित जाती प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांसाठी परदेशी शिष्यवृत्ती योजना लागू केली गेली.
राज्यातील अनुसूचित जाती प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना पदव्युत्तर शिक्षण व पीएच.डी. अभ्यासक्रमासाठी ही शिष्यवृत्ती दिली जाते. सुरुवातीला या शिष्यवृत्तीची संख्या कमी होती. परंतु यामध्ये नुकतीच वाढ केली असून, साधारणतः प्रत्येक वर्षी ७५ विद्यार्थ्यांची निवड केली जाते. या शिष्यवृत्ती अंतर्गत विद्यार्थ्यांच्या पदव्युत्तर शिक्षण व पीएचडी अभ्यासक्रमाचा संपूर्ण खर्च म्हणजे विद्यापीठ/कॉलेजची फी, विमान प्रवास आणि राहण्या-खाण्यासाठीचा निर्वाह भत्ता दिला जातो. आपण जगातील नामांकित अशा क्यू.एस. नामांकन यादीप्रमाणे पहिल्या १०० क्रमांकात येणाऱ्या विद्यापीठात प्रवेश मिळवणे महत्त्वाचे आहे. यासाठी त्या विद्यापीठाचे विना अटीशिवाय प्रवेश मिळाला असल्याचे पत्र असणे आवश्यक आहे.
तसेच डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी शिक्षण घेतलेल्या अमेरिकेतील कोलंबिया आणि ब्रिटनमधील लंडन स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्स या ठिकाणासाठी प्रवेश अर्जासाठी प्राधान्य देण्यात येते. अनुसूचित प्रवर्गातील प्रतिभावंत विद्यार्थ्यांसाठी परदेशी शिक्षण घेण्याचं स्वप्न पूर्ण करणारी महत्त्वाची ही शिष्यवृत्ती असून, याचा लाभ तळागाळातील विद्यार्थ्यांनी नक्कीच घ्यायला हवा. केंद्र व राज्यशासनाच्या वतीने समाजातील सर्व घटकातील विद्यार्थ्यांना शिक्षण प्रवाहात आणण्यासाठी अशा विविध प्रकारच्या शिष्यवृत्ती दिल्या जातात. महाराष्ट्र राज्य प्रत्येक प्रवर्गासाठी परदेशी शिक्षण शिष्यवृत्ती देते. शासनामार्फत देण्यात येणाऱ्या परदेशी शिक्षण शिष्यवृत्तीबाबत सखोल माहिती व या विषयीचा प्रचार-प्रसार होणे, अत्यंत गरजेचे आहे.
जेणेकरून बहुजन-वंचित व ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांना या प्रक्रियेत सहभागी होता येईल आणि आपल्या शिक्षण घेण्याच्या स्वप्नांना आकार देण्यासाठी एक सकारात्मक पाऊल पुढे टाकले जाईल. यापुढील काही लेखांतून राज्य शासनामार्फत प्रत्येक प्रवर्गासाठी देण्यात येणाऱ्या परदेशी शिष्यवृत्तीच्या संदर्भात माहिती घेणार आहोत. परदेशी शिक्षण म्हटले की आधी ‘परिस्थिती’ नावाची बाब प्रकर्षाने समोर येते. परंतु परदेशी शिक्षणाची स्वप्न बघणे आणि ती सत्यात साकार होणे यात बराच काळ असला तरी जिद्दीच्या व चिकाटीच्या जोरावर हा ध्यास पूर्ण होऊ शकतो.
लेखक- ॲड. प्रवीण निकम
--------------------------------------------------------------------------------------
1.jpg)
Admission Guidance 2022: WhatsApp https://wa.me/917720025900
Get real-time alerts and all the news on your phone with the all-new VidyarthiMitra app. Download from Google Play
Aptitude Test | Career Counselling | Option From Filling | Admission Assistance |
Call 77200 25900 or 77200 81400
11th Admissions (FYJC) & DTE Cut-off | Cutoffs 2022 |
We bring you the fastest and relevant notifications on Bank, Railways, and Govt Jobs. Stay Connected
Join us on WhatsApp https://wa.me/917720025900
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Get free Educational & jobs alert on WhatsApp OR Telegram(https://t.me/VidyarthiMitra) Save this mobile number (77200 25900) on your phone as VidyarthiMitra.org and send WHATSAPP message (Your Name, City & Interest)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
'विद्यार्थी मित्र' जॉईन करा आणि मिळवा न्यूज, नोकरी, शासकीय व निमशासकीय नोकऱ्यांच्या जाहिराती व माहिती अगदी विनामूल्य ते ही आपल्या व्हॉटस्अॅपवर किंवा* *टेलेग्राम (https://t.me/VidyarthiMitra) हा मोबाईल नं. सेव्ह करून आपले <नाव> <शहराचे नाव> <नोकरी> ७७२०० २५९०० मेसेज पाठवा.
India Launches 50 Quad Scholarships Worth Rs 4 Crore For Indo-Pacific Students
IIT Bhubaneswar scholarships for UG, PG students
Mukhyamantri Yuva karya prashikshan Yojana 2024
अण्णा भाऊ साठे शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करण्याचे आवाहन
'मुख्यमंत्री युवा कार्य प्रशिक्षण योजना'
IIT Ropar Announces Comprehensive Scholarship Programs
IIT Ropar scholarships for UG, PG students
"Free Education for Girls" Schemes
Central Sector Scholarship Scheme for 2024-25
उच्च शिक्षणाच्या स्वप्नांना बळ देणारी ‘खुशबू शिष्यवृत्ती’
लाडक्या भावाला मिळणार शिष्यवृत्ती
शिष्यवृत्तीत पुणे जिल्हा राज्यात अव्वल
शिष्यवृत्ती परीक्षेचा निकाल जाहीर
यंदापासून गुणवंतांसाठी विशेष शिष्यवृत्ती योजना
गुणवंत मुला-मुलींना परदेशात शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती
स्कॉलरशिप:क्वाड फेलोशीप
Gujarat NMMS Final Answer Key 2024 Released
कोटक सुरक्षा शिष्यवृत्ती कार्यक्रम
प्रगती शिष्यवृत्ती योजनेची घोषणा
‘स्वनाथ शिष्यवृत्ती योजना’ - अनाथ व शहीदांच्या मुलांसाठी
लीला पूनावाला शिष्यवृत्ती योजना
सक्षम शिष्यवृत्ती योजना - विशेष सक्षम विद्यार्थ्यासाठी
गुणवंत मुलामुलींना परदेशात उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती
Chandigarh NMMS Result 2024
Scholarships for Higher Education
स्कॉलरशीप फेलोशीप: उच्च शिक्षणाच्या प्रवासातील नेतृत्व कौशल्याचे महत्त्व
Scholarship Exam
Vidyanjali Scholarship Programme
पंजाबराव देशमुख निर्वाह भत्त्यात वाढ
10.png)
Applications Invited For Central Sect
9.png)
सोलापूर जिल्ह्यातील १८५५ विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्तीचा लाभ
List of scholarships introduced by IITs, IIMs and other institutions
Jharkhand NMMS 2023
Sarthi Exam
WB NMMS Admit Card 2023
2.jpeg)
Scholarships To Study In UK
Imperial College London launches scholarship programme for Indians 2023
CBSE Single Girl Child Scholarship 2023: Registration Closes Today
नववी-दहावीच्या दिव्यांग विद्यार्थ्यांना प्री-मॅट्रिक शिष्यवृत्ती २०२३
AICTE invites applications for PG scholarship 2023
Tata Capital invites applications for Pankh scholarship programme 2023
महाराष्ट्र सरकारतर्फे विद्यार्थ्यांसाठी विशेष विमा योजना जाहीर २०२३
मराठी विज्ञान परिषदेतर्फे विद्यार्थ्यांसाठी शिष्यवृत्ती योजना २०२३
Study Abroad Scholarships 2023: Applications open
UP NMMS Scholarship 2023: Application date extended till September 28
ठाणे महानगरपालिकेत विविध पदाच्या जागांसाठी भरती २०२३
THE Asia Rankings 2023: IISc best among Indian universities
AIBE XVII (17) Result 2023: Website to check score
पदवी व पदव्यूत्तर शिक्षण शिष्यवृत्ती २०२३: नोंदणी सुरु
NSF Scholarship for Post Graduation Student 2023
Aga Khan Foundation’s International Scholarship 2023
अग्निवीर भरती २०२३: भरतीत शारीरिक चाचणीच्या नियमात बदल
Education Ministry invites applications for Slovenia scholarships 2023
Study Abroad 2023: National Overseas Scholarship
2.png)
मुख्यमंत्री फेलोशिप प्रोग्राम २०२३: अर्ज प्रक्रिया सुरू
.jpg)
Augustana University announces scholarships for UG courses 2023
1.png)
Chief Minister Fellowship Program 2023: Apply Now
Students of 8th to 12th Std. & Under Graduates
Aptitude Test | Expert Counselling | Discover Career
Enquiry : info@vidyarthimitra.org
For Mock Exams MHT-CET, JEE, NEET
More->
WhatsApp AlertsIndia's Leading Educational Web Portal now available on Google play store Click to Download
10.jpg)
1.png)
