.jpeg)
कृत्रिम प्रज्ञेच्या प्रांगणात : ‘एलएलएम’चा वापर
लार्ज लँग्वेज मॉडेल (एलएलएम) ही आधुनिक एआयमधली अत्यंत महत्त्वाची संकल्पना आहे हे आपण मागच्या वेळी बघितलंच. एलएलएम वापरतानाची पद्धत म्हणजे आपण आपल्यासाठी लिहिलेल्या सॉफ्टवेअरमध्ये यूजरला प्रश्न विचारण्याची सोय उपलब्ध करून द्यायची.
एलएलएम वापरतानाची पद्धत म्हणजे आपण आपल्यासाठी लिहिलेल्या सॉफ्टवेअरमध्ये यूजरला प्रश्न विचारण्याची सोय उपलब्ध करून द्यायची. हे प्रश्न आपण एलएलएमकडे पाठवायचे. एलएलएमकडून त्यांची उत्तरं मिळतात. ही उत्तरं आपण प्रश्न विचारणाऱ्या यूजरला दाखवायची. म्हणजेच आपलं सॉफ्टवेअर हे यूजर आणि एलएलएम यांच्यामधला दुवा म्हणून काम करणार.
ओपन एआय कंपनीचं चॅट जीपीटी, गुगलचं जेमिनी, मेटा कंपनीचं लामा ही आघाडीची एलएलएम मानली जातात. जर आपल्याला आपल्या सॉफ्टवेअरमध्ये यांचा समावेश करायचा असेल तर काही वेळा यासाठी पैसे मोजावे लागतात. ही रक्कम जवळपास नगण्य असली तरी एलएलएम शिकू पाहणाऱ्या लोकांसाठी हा मुद्दा लक्षणीय ठरू शकतो. अशा वेळी एलएलएम शिकण्यासाठीच्या मोफत पर्यायांची उपलब्धता महत्त्वाची ठरते. यासाठी मेटा कंपनीचं लामा हे एलएलएम आपण विचारात घेऊ शकतो. हे ‘ओपन सोर्स‘ सॉफ्टवेअरच्या प्रकारात मोडत असल्यामुळे आपल्याला त्याच्या वापरासाठी काही भुर्दंड पडत नाही. याखेरीज गेमा आणि मिस्त्राल ही एलएलसमसुद्धा आपल्याला अगदी मोफत वापरता येतात.
एलएलएम वापरण्यासाठीचे दोन प्रमुख पर्याय आपल्यासमोर असतात. एक तर हे एलएलएम पूर्णपणे वेगळ्या संगणकावर चालतं आणि आपण आपल्या संगणकावरून इंटरनेटच्या माध्यमातून या एलएलएमशी आपण संपर्क साधायचा असतो. म्हणजेच हे एलएलएम प्रत्यक्षात वेगळ्याच संगणकावर असतं. थोडक्यात म्हणजे शब्दकोश आणि माहितीकोश या सगळ्या गोष्टी दुसरीकडे कुठेतरी असाव्यात आणि आपण हवं तेव्हा त्यांच्यामधली माहिती इंटरनेटद्वारे मिळवावी, असा हा प्रकार असतो. दुसरा पर्याय म्हणजे आपण संपूर्ण एलएलएमच आपल्या संगणकावर ‘डाऊनलोड’ करून आपल्या संगणकावरच वापरायचा. अर्थातच यासाठी प्रचंड मोठ्या आकाराचा एलएलएम आपल्या संगणकावर आपल्याला ठेवावा लागतो. या पर्यायाचा फायदा म्हणजे संपूर्ण एलएलएम आपल्या संगणकावरच असल्यामुळे कुठलीही माहिती मिळवण्यासाठी आपल्याला इतर कुठल्याही संगणकाकडे जावं लागत नाही. साहजिकच आपल्या सगळ्या प्रश्नांची उत्तरं आपल्याला आपल्या संगणकावरच मिळतात. यामुळे आपलं काम जास्त वेगानं होतं. अशा प्रकारे आपल्या संगणकावर डाऊनलोड करून आपण वापरू शकू असं लोकप्रिय एलएलएम ‘गेमा’ नावाचं आहे.
एआयच्या क्षेत्रामध्ये तांत्रिक स्वरूपाचं काम करू इच्छिणाऱ्या लोकांनी या सगळ्याविषयी आणखी माहिती मिळवणं गरजेचं आहे. यासाठी खास कुठला अभ्यासक्रम करण्याची गरज नाही. यूट्यूबवर यासाठी अनेक चित्रफिती आहेत. तसंच इंटरनेटवरही या संदर्भात बरेच लेख वाचायला मिळतील. ज्यांना पुस्तकांमधूनच शिकायला आवडतं त्यांनी ‘जनरेटिव्ह एआय’ या विषयावरची पुस्तकं वाचावीत. तसंच या संदर्भातलं काम प्रामुख्यानं पायथन भाषेतून होत असल्यामुळे ज्यांना पायथन येत नसेल त्यांनी पायथन शिकून घेणंही गरजेचं आहे. अर्थात हे झालं सॉफ्टवेअर क्षेत्राच्या संदर्भातलं काम. ज्यांना नवनिर्मितीक्षम एआयचा वापर आपल्या दैनंदिन कामामध्ये करायचा असेल आणि त्यांचा सॉफ्टवेअर किंवा कोडिंग वगैरेंशी दुरूनही संबंध नसेल त्यांच्यासाठीसुद्धा नवनर्मितीक्षम एआयचा वापर करण्यासाठीच्या अनेक संधी उपलब्ध आहेत. त्यांचं काम सोपं व्हावं, त्यांना आत्ता जमत नसलेल्या अनेक गोष्टी त्यांनी सहजपणे साध्य कराव्यात यासाठी बरेच पर्याय यातून उपलब्ध होतात. हा स्वतंत्र विषय असल्यामुळे त्याला इथे स्पर्श केलेला नाही; पण त्यासंबंधीचे मुद्दे नंतर आपण बघणार आहोत.
काही जणांच्या मते स्वत:चं एलएलएम तयार करणं हा एक अत्यंत मोठा प्रकल्प असू शकतो. इतर काही तज्ज्ञ लोकांच्या मते मात्र आता जागतिक पातळीवरची इतकी विशाल आणि यशस्वी एलएलएम आधीपासूनच तयार असताना आपण नव्यानं आपलं एलएलएम तयार करण्यात कसलंच शहाणपण नाही. म्हणजेच जसं जावा, पायथन यांच्यासारख्या संगणकीय भाषा आधीपासूनच तयार असताना खरोखर जगावेगळं किंवा नावीन्यपूर्ण असं काही असेल तरच आणखी नवी संगणकीय भाषा तयार करण्याचं अतिक्लिष्ट काम हाती घेण्यात मतलब असेल. अन्यथा हा इतका महाप्रचंड प्रकल्प हाती घ्यायचा आणि त्यातून नवं काहीच निष्पन्न व्हायचं नाही; असं होण्याचीच शक्यता खूप दाट आहे. भारतानं स्वत:चं एलएलएम तयार करावं अशा मतप्रवाहाच्या लोकांनी खरोखरच या मुद्दयांचा सर्वांगांनी विचार करावा. आपण एलएलएम तयार करण्यापेक्षा तयार असलेल्या एलएलएमचा वापर आपली कामं आणखी उत्तम प्रकारे करण्यासाठी कसा करता येईल, यावर आपण भर दिला पाहिजे असं विख्यात आयटी तज्ज्ञ नंदन निलेकणीसुद्धा म्हणतात.
संपर्क व अधिक माहिती:
अधिकृत संकेतस्थळावर विद्यार्थ्यांनी आपल्या प्रोफाईलची पडताळणी करून आवश्यक ती माहिती भरावी.
VidyarthiMitra.org
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Admission Guidance 2024: WhatsApp https://wa.me/917720025900
Get real-time alerts and all the news on your phone with the all-new VidyarthiMitra app. Download from Google Play
Aptitude Test | Career Counselling | Option From Filling | Admission Assistance |
Call 77200 25900 or 77200 81400
11th Admissions (FYJC) & DTE Cut-off | Cutoffs 2024 |
We bring you the fastest and most relevant notifications on Bank, Railways, and Government Jobs. Stay Connected
Join us on WhatsApp https://wa.me/917720025900
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Get free Educational & jobs alerts on WhatsApp OR Telegram(https://t.me/VidyarthiMitra) Save this mobile number (77200 25900) on your phone as VidyarthiMitra.org and send a WhatsApp message (Your Name, City & Interest)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
'विद्यार्थी मित्र' जॉईन करा आणि मिळवा न्यूज, नोकरी, शासकीय व निमशासकीय नोकऱ्यांच्या जाहिराती व माहिती अगदी विनामूल्य ते ही आपल्या व्हॉटस्अॅपवर किंवा* *टेलेग्राम (https://t.me/VidyarthiMitra) 77200 25900 हा मोबाईल नं. सेव्ह करून आपले <नाव> <शहर> <नोकरी/शिक्षण> पाठवा.
.jpeg)
CSIR UGC NET June 2025 Registration Begins
.jpeg)
CUSAT CAT 2025 Results Announced At cusat.ac.in
.jpeg)
'पदवी'च्या पहिल्या यादीतून विद्यार्थ्यांचा कल समोर
.jpeg)
Degree admission 2025 Mumbai
.jpeg)
SSC Phase XIII Selection Post Recruitment 2025
.jpeg)
Free Education for Girl's
.jpeg)
Delhi University Registration 2025
5.png)
NAAC Accreditation
.jpeg)
Delhi Launches Eco-Warrior Campaign for the Students
.jpeg)
Petroleum Engineering
.jpeg)
NCET 2025 Provisional Answer Key OUT
1.jpeg)
Mumbai University admission 2025
.jpeg)
BMS admissions 2025
.jpeg)
DTE Polytechnic Admission 2025
.jpeg)
ITI Courses For Girls
.jpeg)
पशुवैद्यकीय शाखेत करिअर
14.png)
DTE Polytechnic admission 2025
13.png)
Best courses after 10th, Get ready for 11th admission
6.png)
Admissions Open for 2025-26 at DES Pune University
.jpeg)
Fergusson College: Admissions for AY 2025–2026
.jpeg)
Applications Open for TES-54 Course in Indian Army
12.png)
Commerce admission 2025
.jpeg)
SRMJEEE 2025 Result Phase 1 (OUT)
.jpeg)
UPSC Mains: Question Papers of the Previous Years
.jpeg)
JIPMAT 2025 provisional answer key released
.jpeg)
VITEEE 2025 Result
7.png)
AIIMS NORCET 8 admit card 2025 released for stage 2 exam
.jpeg)
FMGE June 2025 registration window opens
1.jpeg)
IISc Leads Indian Universities In THE Asia Rankings 2025
2.jpeg)
MSBTE Exam: परीक्षार्थींसाठी महत्त्वाची बातमी
3.jpeg)
DU SOL results 2025 released
2.jpeg)
Mumbai University Admission
12.jpeg)
SRMJEEE 2025
BITSAT 2025 registration deadline extended to April 24
2.jpeg)
Admissions Open At IIT Guwahati's BSc In Data Science And AI
1.jpeg)
CSIR UGC NET December 2024 results declared at csirnet.nta.ac.in
2.jpeg)
TS EAMCET 2025 hall ticket tomorrow
2.jpeg)
VITEEE 2025 Admit Cards
IISER IAT 2025 registration ends today at iiseradmission.in
MET 2025 Admit Card Released By MAHE At manipal.edu
NEET MDS 2025
IIT Bombay launches e-PG Diploma
2.jpg)
KVS Admission 2025
1.png)
University of Sheffield invites applications
NIT Trichy BTech Admission 2025
IIT-Bombay announces two new courses set to begin from July 2025
7.png)
अॅडिटिव्ह मॅन्युफॅक्चरिंग - क्रॉस-सेक्टरल तंत्रज्ञान
.jpg)
BAMU Result 2025 Declared
6.png)
Deakin University Free Online Courses 2025 with Certificates
Forage Virtual Internships
13.png)
IIMs behind to rank in FT's MBA B-School Rankings 2025
8.jpg)
B.Ed Admission Procedure 2025
22.jpg)
भारतातील उच्च शिक्षणातील नोंदणीत वाढः
GAT B 2025 Registration Process Starts
3.jpeg)
BITSAT 2025 Syllabus Released
3.jpeg)
NIOS Class 12th October Results 2024 Out
4.jpeg)
BITSAT 2025 Registration Process Date Released
2.jpeg)
NTA SWAYAM July Semester Results 2024 For CBT Exams Out At
2.jpg)
IIT-Bombay launches e-Postgraduate Diploma in E-mobility
5.jpeg)
JET 2025:Jain University Entrance Exam For BTech Admissions
IIM Sambalpur launches MBA in Business Analytics with dual degree option
6.jpeg)
IGNOU December TEE 2024 Term-End Results Released
2.jpg)
Mumbai University Exam Time Table Released
3.jpg)
JAM 2025 Admit Card To Be Out In January
3.jpg)
LNMU Result 2024 Part 2 Out
2.jpg)
AICTE, DST announce UG course in quantum technologies
5.jpg)
ICAI launches residential programme & AI platform ‘CA-GPT’
2.jpg)
AIBE 19 Answer Key 2024 Release Date And Time
4.png)
ATMA 2025, Registration Window Opens At atmaaims.com
7.jpg)
COMEDK UGET 2025 Registration Process Starts In February At comedk.org
7.jpg)
AIIMS INI SS January 2025 Counselling Timetable Released
LNMU Result 2024
3.jpg)
ICSI CS December 2024 Admit Card Released At icsi.edu
4.jpg)
PG Agriculture Admission 2024-25
9.jpg)
Applications Open For DrNB Final Theory Exam December 2024
6.png)
AIMA MAT 2024 PBT 1 Registration Window Closes Today
7.jpg)
IIM-Mumbai, Jaro Education launch Executive MBA programme
14.jpg)
Pharmaceutical Career :
13.jpg)
IIM Mumbai, Jaro Education launch Executive MBA programme;
16.jpg)
Polytechnic Exam 2024: पॉलिटेक्निक, डी. फार्मसी परीक्षा
10.jpg)
IGNOU January 2025 Re-registration Process Begins At ignou.ac.in
UGC To Offer UG Students Option To Shorten Or Extend Degree Durations Soon
20.jpg)
SRMJEEE PG 2025 Exam Dates Released At srmist.edu.in
ICAI CA Foundation January 2025 Exam Scheduled Revised
Students of 8th to 12th Std. & Under Graduates
Aptitude Test | Expert Counselling | Discover Career
Enquiry : info@vidyarthimitra.org
For Mock Exams MHT-CET, JEE, NEET
More->
WhatsApp AlertsIndia's Leading Educational Web Portal now available on Google play store Click to Download
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
.jpeg)
1.jpeg)
4.jpeg)
7.jpeg)
5.jpeg)
1.jpeg)
4.jpeg)
3.png)
5.jpg)
4.jpg)
5.jpg)
